Giới Thiệu Về Tập Thơ Nhật Kí Trong Tù
Nhật ký trong tù (chữ Hán: 獄中日記 – Hán-Việt: Ngục trung nhật ký) là tập thơ chữ Hán theo thể Đường luật do Hồ Chí Minh sáng tác trong thời gian bị chính quyền Tưởng Giới Thạch bắt giam ở Quảng Tây, Trung Quốc. Từ ngày 29 tháng 8 năm 1942 đến ngày 10 tháng 9 năm 1943.
Nhật ký trong tù không phải là một bài thơ trường thiên liền mạch mà là nhiều bài. Mỗi bài về một vấn đề, thể điệu có thay đổi nhưng phần lớn là thơ thất ngôn tứ tuyệt. Ngoài ra, phần cuối văn bản là bút ký đọc sách và bút ký đọc báo ghi chép tóm tắt những thông tin quan trọng về chính trị, quân sự, văn hóa quốc tế và Việt Nam đương thời.
Nhật ký trong tù không chỉ ghi những cảnh sinh hoạt trong tù. Mà còn có ý nghĩa tố cáo chế độ nhà tù khắc nghiệt của chính quyền Tưởng Giới Thạch.
Hoàn Cảnh Ra Đời Nhật Ký Trong Tù Hồ Chí Minh
Tháng 1- 1941, sau 30 năm hoạt động ở nước ngoài, Bác về nước, để chỉ đạo cách mạng trong nước. Tháng 5 năm ấy Hội nghị lần thứ 8 của Trung ương Ðảng họp ở hang Pác Bó dưới sự chủ tọa của Người. Quyết định thành lập Việt nam độc lập đồng minh tức là mặt trận Việt minh để đoàn kết đông đảo nhân dân đánh Pháp đuổi Nhật, giải phóng dân tộc
Cần tranh thủ thêm sự giúp đỡ của đồng minh, mà gần ta nhất là Trung Quốc. Trung ương cử Người đi Trùng Khánh nhằm mục đích tranh thủ sự viện trợ của chính phủ Tưởng Giới Thạch. Bên trong thì đặt quan hệ với Ðảng Cộng Sản Trung Quốc. Bấy giờ Người đổi tên là Hồ Chí Minh.
Ði suốt trong 10 ngày 5 đêm, đến một thị trấn Túc Vinh thuộc tỉnh Quảng Tây. Bị khám xét, đồng chí người Trung Quốc dẫn đường không có giấy tờ bị bắt theo.
Bọn bộ hạ của Tưởng cho là Bác sang phá tổ chức Việt Nam Cách Mạng Ðồng Minh Hội của Trương Công Bội và Nguyễn Hải Thần, do chúng đỡ đầu. Cũng bởi thế cho nên những bức điện của Bác gởi cho bọn cầm quyền trong chính phủ Tưởng đều không được trả lời.
Chúng giải Bác đi khắp nơi. Hơn một năm trong nhà tù Tưởng Giới Thạch Bác đã làm thơ in trong cuốn Nhật ký trong tù. Hồ Chí Minh bị bắt ở Quảng Tây ngày 29-8-1942 được trả tự do ngày 10-9-1943. Một năm sau nữa, tháng 9-1944, nhà đương cục Trung Quốc mới để Bác về nước. Bác viết Ngục trung nhật ký trong hoàn cảnh ấy.
Nhật Ký Trong Tù Có Bao Nhiêu Bài
Trong bản gốc bút tích Ngục trung nhật ký, tác giả không đánh số thứ tự và không đặt tên bài cho bốn câu “đề từ” (Thân thể ở trong lao /Tinh thần ở ngoài lao /Muốn nên sự nghiệp lớn /Tinh thần càng phải cao – Nam Trân dịch).
Hồ Chí Minh chỉ đánh số thứ tự bắt đầu từ bài số 1 là bài Khai quyển (Mở đầu tập nhật ký) cho đến bài cuối cùng số 133 là bài Kết luận (nằm tại trang 53 của tập thơ). Tổng cộng 133 bài.
Một số cuốn sách có tác dụng tra cứu quan trọng thì lại có sơ suất như: “Suy nghĩ mới về Nhật ký trong tù” Nhà xuất bản Giáo dục;… đều đánh số thứ tự các bài thơ không như tác giả. Mà đánh số thứ tự tính từ ngoài bìa, vì vậy bài Khai quyển trở thành bài số 2. Các bài khác do vậy cứ đẩy lên một số, dẫn đến có cuốn có 134 bài.
Giá Trị Tập Thơ Nhật Kí Trong Tù
Ngục trung nhật ký miêu tả hiện thực nhà tù của chính quyền Tưởng Giới Thạch. Theo các bài thơ trong tập thơ này thì đó là hiện thực tồi tệ của một chế độ tồi tệ. Nơi số phận những người tù, trong đó có Hồ Chí Minh, thật là cay đắng và đau khổ, đầy rẫy những điều oan ức và bất bình.
Trong hoàn cảnh nghiệt ngã đến cùng cực, vẫn có các bài thơ lạc quan yêu đời, khao khát tự do, thể hiện khí phách của một nhà cách mạng. Thể hiện tấm lòng đối với quê hương và những lo nghĩ đối với sự nghiệp cách mạng. Thể hiện nỗi oan ức vì bị tình nghi là gián điệp, diễn tả tình yêu thiên nhiên và tấm lòng nhân đạo.
nhật ký trong tùTập thơ “Nhật ký trong tù” nói lên một số tư tưởng của Nguyễn Ái Quốc: Tư tưởng về giải phóng dân tộc, giá trị của tự do, lòng yêu nước; Tư tưởng về văn học nghệ thuật được diễn tả trong bài thơ “Cảm tưởng đọc Thiên Gia Thi”.
Tập thơ có nhiều bài được viết theo lối chơi chữ, chiết tự chữ Hán (trong đó có một số chữ khó), nên các bản dịch tiếng Việt đôi khi không nói hết ý của bài. Tập thơ đã sử dụng một cách sáng tạo các quy luật của thơ Đường, các tục ngữ, điển cố Trung Hoa.